Umiłowani w Chrystusie Panu Bracia i Siostry, Drodzy Diecezjanie!

W minioną środę bardzo wymownym obrzędem posypania głów poświęconym popiołem rozpoczęliśmy w Kościele okres liturgiczny Wielkiego Postu. Przed nami czterdzieści dni szczególnego czasu łaski, który ma nas duchowo przygotować do obchodów najważniejszego święta w roku liturgicznym – Święta Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Te dni wielkopostnego przygotowania do Świąt Wielkanocnych mają upływać pod znakiem umartwienia, nawrócenia i pokuty. W Wielkim Poście każdy z nas jest zaproszony do podjęcia wysiłku duchowej przemiany, wyzwolenia się z niewoli grzechu, odnowienia własnej wiary i przyjaźni z Panem Bogiem.

Gdy w Środę Popielcową kapłan dokonuje obrzędu posypania głów popiołem, wypowiada przy tym słowa: „Pamiętaj, że prochem jesteś i w proch się obrócisz”. I rzeczywiście, w swym wymiarze doczesnym, cielesnym człowiek jest prochem, a życie ludzkie tu na ziemi jest kruche i niedoskonałe, naznaczone cierpieniem i nieubłagalnym przemijaniem.

Lecz nie jest to cała prawda o człowieku. Jak czytamy w Piśmie Świętym, tę garść prochu Bóg wziął w swoje ręce, ukształtował z miłością, obdarzył tchnieniem życia i uczynił z niej swe arcydzieło – człowieka rozumnego i wolnego, zdolnego poznawać, słuchać i miłować swego Stwórcę. A zatem przeznaczeniem człowieka i celem jego ziemskiej wędrówki nie jest obrócenie się w proch, z którego został wzięty, ale osiągnięcie prawdziwego szczęścia, jakim jest życie wieczne w Bogu.

Niestety, zawsze istnieje ryzyko, że człowiek zapomni o tym najważniejszym celu swego życia. W codziennym zabieganiu, w trosce o zaspokojenie podstawowych potrzeb materialnych, w nieustannych staraniach o zapewnienie sobie i swojej rodzinie godnych warunków życiowych, w poczuciu niepewności i lęku o dalszą i bliższą przyszłość, niejeden współczesny chrześcijanin niejako traci z pola widzenia to, co najważniejsze, czyli wymiar duchowy, religijny swego życia, zapomina o swym powołaniu do wieczności i daje się pochłonąć całkowicie sprawom doczesnym.

Dlatego potrzebujemy tego okresu Wielkiego Postu, aby głębiej wejrzeć w siebie, zastanowić się nad własnym życiem, więcej uwagi poświęcić sprawom duchowym i trosce o wieczne zbawienie. Wielki Post jest czasem nawrócenia, czyli odważnego, zdecydowanego zerwania z grzechem, ze złem, ze wszystkim, co nas duchowo zniewala i oddala od miłującego Boga.

Dzisiejsza Ewangelia ukazuje nam Pana Jezusa, który na początku publicznej działalności przeżywa swój czterdziestodniowy post i jest kuszony przez diabła. Widzimy, że nawet Synowi Bożemu nie została zaoszczędzona konieczność odpierania ataków złego i toczenia zażartej duchowej walki. Pan Jezus odnosi zwycięstwo nad szatanem, bo jest do końca posłuszny woli Ojca Niebieskiego, kieruje się zawsze Bożym Słowem i nie daje się zwieść złudzeniom łatwych rozwiązań i sukcesów odnoszonych tanim kosztem.

Ponieważ w naszym życiu duchowym również doświadczamy pokus, trwajmy mocno przy Panu Bogu, słuchajmy jego Słowa i umacniajmy się łaską, aby skutecznie opierać się złu, które pragnie nas zniewolić.

Pan Bóg w swej ojcowskiej dobroci daje nam niezawodne środki do walki z grzechem. Są nimi modlitwa, post i jałmużna.

Niech rozpoczynający się Wielki Post będzie czasem naszej wzmożonej, gorliwej modlitwy. Nie ograniczajmy się w tym czasie łaski do udziału w niedzielnej Mszy Świętej. Uczęszczajmy także na tak piękne, bogate w swej wymowie i uświęcone wielowiekową tradycją nabożeństwa pokutne, jak Droga Krzyżowa i Gorzkie Żale, które pomogą nam w rozważaniu zbawczej Męki naszego Pana Jezusa Chrystusa. Weźmy udział w rekolekcjach i dniach skupienia, przystąpmy do Sakramentu Pojednania i przyjmijmy Komunię Świętą. Postarajmy się także o praktykowanie modlitwy wspólnej w naszych rodzinach, poświęćmy więcej czasu na modlitwę osobistą i czytanie Słowa Bożego.

Wielki Post jest również czasem umartwienia. Prawdziwy post – to nie tylko ograniczanie pokarmu, ale kształtowanie własnego serca i woli, także przez odmówienie sobie tych rzeczy, które mogą doprowadzić do uzależnienia. Postem może być powstrzymanie się od alkoholu czy papierosów, ograniczenie korzystania z telewizji czy Internetu, rezygnacja ze słuchania muzyki czy z gier hazardowych. Niech dobrowolnie podjęte umartwienia wielkopostne będą znakiem zwycięstwa ducha nad sprawami przyziemnymi i doczesnymi.

Wielki Post jest także przypomnieniem o praktyce jałmużny, czyli bezinteresownego dzielenia się dobrami materialnymi i duchowymi z tymi, którzy tego potrzebują. W sposób szczególny zachęcał nas do tego Ojciec Święty Franciszek podczas Jubileuszu Miłosierdzia. Prosił nas on o ponowne odkrycie uczynków miłosierdzia co do duszy i co do ciała, uczył „wyobraźni miłosierdzia”, czyli umiejętności dostrzegania potrzebujących wokół siebie, i przypominał, że pod koniec życia każdy z nas będzie sądzony z miłości. I chociaż Rok Jubileuszowy mamy już za sobą, drzwi Bożego Miłosierdzia pozostają zawsze otwarte, a wezwanie do bycia miłosiernymi nie traci swej aktualności. Niech rozpoczynający się Wielki Post będzie dla każdego z nas okazją do okazywania miłosierdzia naszym bliźnim.

Drodzy Bracia i Siostry!

W bieżącym roku przypada setna rocznica objawień fatimskich. W okresie od maja do października 1917 roku Matka Boża ukazywała się trojgu dzieci z portugalskiej Fatimy – Franciszce, Hiacyncie i Łucji – i za ich pośrednictwem przekazała całemu światu orędzie, wzywające do modlitwy, szczególnie różańcowej, do nawrócenia, pokuty i zadośćuczynienia za grzechy własne i cudze. W objawieniach fatimskich Maryja prosi także o nabożeństwo do jej Niepokalanego Serca przez obchodzenie pierwszych pięciu sobót miesiąca i obiecuje, że jeżeli będziemy się modlić, nawracać i pokutować, światu zostaną oszczędzone straszliwe wojny i kataklizmy. Jeśli zaś ludzkość będzie trwała w zatwardziałości grzechu, czekają ją niewyobrażalne nieszczęścia i wielkie cierpienia.

Orędzie fatimskie, chociaż bardzo zakorzenione w burzliwej i tragicznej historii XX wieku, nie traci nic ze swej aktualności. Jest ponadczasowe, bo wzywa człowieka do nieustannego nawrócenia, do pokonania grzechu i zdobywania dobra, do przemiany wewnętrznej i dążenia do świętości. Także dziś, gdy jesteśmy świadkami toczących się krwawych wojen, przemocy, terroryzmu, deptania podstawowych praw człowieka, a także walki z Bogiem i Kościołem, Matka Boża Fatimska wlewa w serca swoich czcicieli ufność i nadzieję w Boże Miłosierdzie, które jest potężniejsze od grzechu i zła tego świata.

Niech zbliżający się jubileusz 100-lecia objawień fatimskich jeszcze bardziej mobilizuje każdego z nas do głębokiego przeżywania tegorocznego Wielkiego Postu, w duchu prawdziwej pokuty i szczerego nawrócenia.

Niech czas łaski, który mamy przed sobą, pomoże nam na nowo odkryć niezgłębione bogactwa Bożego Miłosierdzia, doświadczyć radości przebaczenia, którym obdarza nas Bóg, i poznać szczęście powrotu w kochające objęcia Ojca Niebieskiego.

Życząc Wam, Drodzy Diecezjanie, owocnego przeżywania tegorocznego Wielkiego Postu i dobrego przygotowania się do Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, zawierzam każdego z Was opiece i wstawiennictwu Matki Bożej Fatimskiej i wszystkim z serca błogosławię.

Aleksander Kaszkiewicz
Biskup Grodzieński